Olanzapin: Nedir, Ne İşe Yarar, Kullananların Yorumları
Olanzapin Nedir, Ne İşe Yarar?
Olanzapin, şizofreni tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Ayrıca bipolar bozukluğun (manik-depresif hastalık) bir parçası olan mani veya karma atakları tedavi etmek için tek başına veya lityum veya valproat gibi diğer ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Olanzapin, bipolar bozukluğun bir parçası olan depresyonu ve yeterince etkili olmayan diğer antidepresanlar kullanan hastalardaki depresyonu tedavi etmek için fluoksetin ile birlikte de kullanılabilir. Bu ilaç, demans veya Alzheimer hastalığı olan yaşlı hastalardaki davranış problemlerini tedavi etmek için kullanılmamalıdır.
FDA bu ilacı, 13 yaşın üzerindeki şizofreni ve bipolar bozukluk (karışık veya manik dönem dahil) için onaylamıştır. Olanzapin ayrıca Fluoksetin (selektif serotonin geri alım inhibitörü; SSRI) ile birlikte bipolar bozukluk tip 1’de depresyon atakları ve tedaviye dirençli depresyon tedavisinde de kullanıma onaylanmıştır. Olanzapin’in 13 yaşın altındaki hastalar için FDA onayı olmadığını belirtmek önemlidir. Ayrıca Fluoksetin ile kombinasyonu 10 yaşın altındaki hastalar için onaylanmamıştır.
Bu ilacı yalnızca doktorunuzun reçetesiyle temin edebilirsiniz.
Olanzapin’i Kimler Kullanabilir ve Kullanamaz?
Olanzapin, 18 yaş ve üzeri yetişkinler tarafından kullanılabilir.
Ancak bazı kişiler için Olanzapin uygun değildir. İlacın sizin için güvenli olduğundan emin olmak için, ilaca başlamadan önce doktorunuza söylemeniz gerekenler:
- Olanzapin veya başka herhangi bir ilaca alerjiniz olduysa
- Düzensiz kalp atışı (aritmi) dahil olmak üzere bir kalp rahatsızlığınız varsa
- Düşük tansiyonunuz varsa
- Felç geçirdiyseniz veya felç geçirme riskiniz yüksekse
- Kan pıhtısı geçirdiyseniz veya ailenizden birinde kan pıhtısı oluşumu varsa
- Daha önce dilinizin, ağzınızın ve yüzünüzün hareketlerini kontrol etmede sorun yaşadıysanız
- Nöroleptik malign sendromu adı verilen nadir bir durum geçirdiyseniz
- Parkinson hastalığınız veya demensiniz varsa
- Düşük beyaz kan hücresi sayısına sahipseniz
- Şeker hastalığınız varsa
- Epilepsiniz varsa
- Karaciğer veya böbrek problemleriniz varsa
- Kanınızda anormal derecede yüksek prolaktin hormonu seviyesi varsa veya prolaktin ile ilişkili olabilecek bir tümörünüz varsa
- Glokomunuz (göz içi basıncının yüksekliği) varsa
- Çok kabızsanız veya bağırsaklarınızda tıkanıklık olduğunu düşünüyorsanız
Olanzapin Ne Zaman ve Nasıl Kullanılır?
Olanzapin, reçeteli bir ilaçtır. Doktorunuzun size söylediği şekilde almanız önemlidir.
Doz ve Miligram Seçimi
Olanzapin tabletleri farklı miligramlarda (mg) gelir: 2.5mg, 5mg, 7.5mg, 10mg, 15mg ve 20mg.
Ne kadar doz alacağınız, ilacı ne için kullandığınıza bağlıdır. Doktorunuz, Olanzapin’in sizin için ne kadar etkili olduğuna bağlı olarak dozunuzu ayarlamanızı isteyebilir.
Böbrek veya karaciğer problemleriniz varsa, doktorunuz daha düşük bir doz almanızı ve dozunuzu çok yavaş bir şekilde artırmanızı isteyebilir.
Şizofreni İçin Doz
64 yaş ve altında yetişkinler için: Genellikle günde bir kez alınan 10 mg başlangıç dozu uygulanır.
65 yaş ve üstü yetişkinler için: Genellikle günde bir kez alınan 5 mg başlangıç dozu uygulanır.
Bipolar Bozukluğun Mani Belirtileri İçin Doz
Genellikle günde bir kez alınan 15 mg ile başlarsınız. Belirtilerinizi iyileştirici başka ilaçlar kullanıyorsanız, 10 mg ile başlayabilirsiniz.
Mani Belirtilerinin Tekrar Gelmesini Önlemek İçin Doz
- Genellikle günde bir kez alınan 10 mg doz ile başlarsınız. Manik semptomlarınızı tedavi etmek için olanzapin kullanıyorsanız, aynı dozda kalabilirsiniz.
Olanzapin Nasıl Kullanılır?
Olanzapin’i günde bir kez, her gün aynı saatte alın.
İlacı yemek ile birlikte veya aç karnına alabilirsiniz.
Tablet formu:
Tableti bir bardak su ile bütün olarak yutunuz.
Ağızda Dağılan Tablet (Olanzapin Orodispersible) Nasıl Kullanılır?
Tableti dilinize yerleştirin ve erimesine izin verin. İsterseniz sonrasında bir bardak su içebilirsiniz.
Tableti ayrıca bir bardak su, portakal suyu, elma suyu veya süte de koyabilirsiniz. Karışımı tablet tamamen eriyene kadar karıştırın ve ardından tümünü hemen için, böylece tam dozunuzu aldığınızdan emin olun.
Enjeksiyonlar Nasıl Uygulanır?
Enjeksiyonlar, doktor veya hemşire tarafından 2 ila 4 haftada bir kalçanızın kasına yapılır. Bu genellikle uzman bir klinikte yapılır.
Dozum Değişebilir mi?
Doktorunuz, semptomlarınızı yönetmeye Olanzapin’in ne kadar iyi yardımcı olduğuna bağlı olarak dozunuzu artırmanızı veya azaltmanızı isteyebilir.
Çoğu insan, günde 5 mg ila 20 mg dozlarla daha iyi hisseder. Sizin için en uygun dozu bulmak birkaç hafta sürebilir.
Dozu Unutursam Ne Olur?
Olanzapin dozunuzu unutursanız, ertesi günü hatırlamadığınız sürece, hatırladığınızda hemen alın. Bu durumda, kaçırılan dozu atlayın ve bir sonraki dozunuzu normal saatinde alın.
2 veya daha fazla dozu kaçırırsanız doktorunuza danışın.
Unutulan dozu telafi etmek için aynı anda 2 doz almayın.
Dozları sık sık unutuyorsanız, size hatırlatması için bir alarm kurmak yardımcı olabilir. Ayrıca ilacı hatırlamanıza yardımcı olacak diğer yollar hakkında eczacınıza danışabilirsiniz.
Olanzapin Kilo Aldırır mı?
Klinik Antipsikotik Müdahale Etkinliği Deneyleri (CATIE) çalışması, olanzapinle tedavi edilen şizofreni hastalarının %30’unun başlangıç vücut ağırlıklarının %7’sinden fazlasını aldığını bulmuştur. Olanzapin ile kilo alımının, klozapin hariç, diğer atipik antipsikotiklere göre önemli ölçüde daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Olanzapin Yan Etkileri
Tüm ilaçlar gibi Olanzapin de yan etkilere neden olabilir ancak herkes bu yan etkileri yaşamaz.
En Yaygın Yan Etkiler
Bu yaygın yan etkiler 10 kişiden en fazla 1’ini etkileyebilir. Bu yan etkiler sizi rahatsız ederse veya geçmezse doktorunuza söyleyin:
- Gün içinde uyku hali
- Kilo almak veya iştahınızda artış
- Baş dönmesi (özellikle oturur veya yatar pozisyondan kalkarken)
- Döküntü
- Kabızlık
Aşağıdakilerden herhangi birini yaşarsanız doktorunuza görünün:
- Erkeklerde ve kadınlarda libido düşüklüğü gibi cinsel sorunlar veya ereksiyon olamama – bunlar hormonal değişikliklerin belirtileri olabilir
- Hareket sorunları
- Öksürük, soğuk algınlığı ve göğüs enfeksiyonları, kulak ve göz enfeksiyonları veya idrar yolu enfeksiyonları (İYE) dahil enfeksiyonlar – bunlar düşük beyaz kan sayısının belirtileri olabilir
Ciddi Yan Etkiler
Ciddi yan etkiler nadirdir ve 1.000 kişiden az bir kişide görülür.
Olanzapin Kullananların Yorumları
“Metabolik yan etkileriyle mücadele etmek için çalışırsanız harika bir ilaç. Kas gerginliği veya diğer hareket sorunlarına neden olmadan ruh hali dengesizliği, paranoya ve kaygıya yardımcı oldu.”
“Bu ilaç benim için bir mucize. Piyasadaki neredeyse tüm antidepresanları denedim ve TMS fayda sağlamadı. Bir yıldan fazla süredir depresyondaydım, tek bir gün bile iyi hissetmedim! Her gün depresyondaydım ve midemde sürekli bir gerginlik vardı. Doktorumun önerisiyle yatmadan önce bu ilacı aldım ve uyandığımda depresyonum ve midedeki gerginliğim yok olmuştu! Bu ilacı deneyin, kendinize borçlusunuz. İyi şanslar!”
“Olanzapin, kelimenin tam anlamıyla hayatımı kurtardı. Olanzapin almasaydım burada olacağımı sanmıyorum, şu an bu ilaç sayesinde mutlu bir hayat sürüyorum. Evet, hala iniş çıkışlarım var ama tamamen sağlıklı ve mutlu hissediyorum. Olanzapin kullanmadan önce kötü düşünceler yaşıyor ve kötü kararlar veriyordum, orada olmayan veya doğru olmayan şeyleri görüyor, duyuyor ve inanıyordum. Ayrıca oldukça şiddetli olan Tourette sendromum var ve tiklerim bu ilacı almaya başlamadan önce yaptığım her şeyi etkiliyordu. Konuşamıyordum bile ama şimdi hiç takılmadan tam cümleler kurabiliyorum. Hayatım tamamen kontrol altında ve her geçen gün hayatı daha da seviyorum!”
“Şiddetli kaygı, paranoya ve hafif halüsinasyonlardan muzdarip olduktan sonra 5 mg Olanzapin ve 20 mg Lamictal aldım. Yıllardır kullandığım antidepresanlar ve duygu durumu dengeleyiciler semptomlarımı hafifletmek için hiçbir şey yapmadı. Olanzapin 3 gün içinde etki gösterdi. Artık kaygı, paranoya veya halüsinasyon yok. Tek dezavantajı 6 hafta içinde %15 kilo almaktı. Yemek isteği inanılmazdı.”
“Anneme geç dönem Alzheimer demansı teşhisi kondu ve daha önce sık sık öfke nöbetleri, kolay sinirlenme, basit durumların çığlığa dönüşmesi ve ağırlıklı olarak olumsuz düşünme geçmişi vardı. Etrafında olmak çok zorlaşmıştı, Noel Günü bile kendisine hediye takdimi ve güzel bir akşam yemeği beklentisiyle geldiğinde, vardıktan 20 dakika içinde çığlık atarak öfkelenmişti. Mart 2022’den beri (Fluoksetin ile birlikte) Olanzapin kullanıyor ve değişiklikler çarpıcı: Uygunsuz öfke patlamaları yok ve öfke tetikleyicileri önemli ölçüde azaldı. Kendini çok daha sakin ve daha az stresli hissettiğini söylüyor (ve hatta kan basıncı bile sürekli düşük 🙂 Ayrıca herhangi bir yan etki ve uyuşukluk yaşamadı. Bu ilaç onun ve ailesi için bir cankurtaran oldu!”
“İlk başlarda epey yardımcı oldu. Mani için bana 5 mg reçete edildi. Sizi anında bayıltır ama bir sürü yan etki yaratır. 78 kg’lık karın kaslarına sahip bir atlet iken, neredeyse prediyabetik olan 115 kg’a geçtim. Bu ilaca dikkat edin.”